به گزارش تریبون تبریز، «علی سبزیچی اسفهلان» مدیرکل امور عشایر آذربایجانشرقی به مناسبت روز ملی روستا و عشایر، در نشست خبری با اصحاب رسانه در تبریز آخرین آمار جمعیتی عشایر استان را تشریح کرد: طبق سرشماری ثبت‌مبنایی عشایر از سال ۱۴۰۰، در حال حاضر ۸۰۴۰ خانوار عشایری در فصل قشلاق با جمعیت ۳۲ هزار و ۴۵۵ نفر و ۱۴ هزار و ۲۱۲ خانوار در فصل ییلاق با جمعیت ۵۵ هزار و ۲۹۷ نفر در استان زندگی می‌کنند.
وی افزود: عشایر آذربایجانشرقی متشکل از دو ایل بزرگ «قره‌داغ» و «شاهسون» و ۹ طایفه مستقل هستند. همچنین حدود ۲۳ هزار نفر عشایر مهمان از استان‌های اردبیل، آذربایجان غربی و زنجان هر ساله وارد مناطق ییلاقی و قشلاقی استان می‌شوند.
سبزیچی تأکید کرد: عشایر آذربایجانشرقی حدود ۱ درصد جمعیت قشلاقی و ۱.۴ درصد جمعیت ییلاقی کشور را تشکیل می‌دهند و در سطح کشور، حدود سه درصد عشایر در فصل قشلاق و پنج درصد در فصل ییلاق متعلق به آذربایجانشرقی است؛ آماری که نشان می‌دهد این استان یکی از مهم‌ترین و پرجمعیت‌ترین مناطق عشایرنشین ایران به‌شمار می‌آید.
وی با اشاره به پراکندگی جغرافیایی این جامعه گفت: در حال حاضر ۳۴۰ قشلاق عشایری و حدود ۷۰۰ نقطه ییلاقی در استان شناسایی شده است. عشایر استان در فصل قشلاق بیش از ۸۰۰ هزار واحد دامی و در فصل ییلاق بیش از یک‌میلیون و دویست هزار واحد دامی در اختیار دارند.
مدیرکل امور عشایر استان با ارائه آماری از تولیدات عشایر اظهار کرد: در طول سال، عشایر استان ۵۱۳۰ تُن گوشت، ۳۴۱۰۰ تُن شیر و ۱۶۰۰ تُن پشم تولید می‌کنند که سهم قابل توجهی در امنیت غذایی استان و کشور دارد.
سبزیچی با اشاره به برنامه‌های توسعه‌ای گفت: در سال جاری ۵۵ پروژه در حوزه آبرسانی و راه‌سازی با مجموع اعتبار ۱۵۰ میلیارد تومان در دست اجرا داریم. از جمله این پروژه‌ها، طرح آبرسانی “قوری چای” در شهرستان اهر است که با بودجه ۵۰ میلیارد تومان برای ۱۷ قشلاق فاقد آب در فاز نخست عملیاتی می‌شود. در مجموع طی دو سال آینده، این پروژه‌های عمرانی تعریف‌شده تکمیل و بهره‌برداری کامل خواهند شد.
سبزیچی خاطرنشان کرد: هنوز حدود ۳۵۰ خانوار عشایری استان فاقد آب شرب سالم هستند و تأمین آب شرب برای آنان در اولویت برنامه‌های امسال است.
طرح انرژی خورشیدی برای عشایر
مدیرکل امور عشایر آذربایجانشرقی با اشاره به طرح ملی تأمین پنل‌های خورشیدی برای عشایر گفت: طرح پنل‌های خورشیدی در سطح کشور تاکنون حدود پنج تا شش درصد پیشرفت داشته است. ما در استان برنامه داریم امسال از محل منابع استانی، سه میلیارد تومان برای خرید و توزیع پنل‌های خورشیدی در میان خانوارهای عشایری اختصاص دهیم.
سبزیچی اسفهلان خشکسالی را اصلی‌ترین چالش عشایر استان عنوان کرد و گفت: خشکسالی موجب کاهش کیفیت مراتع، خشک‌شدن چشمه‌ها و سخت‌تر شدن دسترسی به آب در ییلاق‌ها شده است. امسال حدود ۱۰ هزار متر مکعب آب به‌صورت سیار به مناطق قشلاقی استان منتقل کردیم اما مشکل آب همچنان یکی از دغدغه‌های جدی جامعه عشایری است.
وی افزود: در زمینه تأثیر خشکی دریاچه ارومیه بر زندگی عشایر و روستاهای استان تاکنون هیچ تحقیق کارشناسی دقیقی انجام نشده است و این موضوع در دستور کار مطالعاتی اداره‌کل قرار ندارد.
گردشگری عشایری و موانع سرمایه‌گذاری
مدیرکل امور عشایر استان درباره ظرفیت‌های گردشگری عشایری گفت: در سال گذشته تنها دو جلسه اتاق فکر با حضور دستگاه‌های مرتبط برای بررسی گردشگری عشایری برگزار شد. تاکنون طرح مشخص و جامعی در این زمینه شکل نگرفته و بخش خصوصی نیز ورود مؤثری نداشته است.
سبزیچی به جایگاه ملی عشایر اشاره کرد و گفت: بر اساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۴۰۰، جمعیت عشایر کشور بیش از یک میلیون و ۱۱۵ هزار نفر در قالب ۲۵۱ هزار خانوار است. این جامعه اصیل با نگهداری حدود ۲۹ میلیون رأس دام سبک، سالانه ۲۵ درصد گوشت قرمز کشور، سه درصد صنایع‌دستی و بخش مهمی از گیاهان دارویی را تولید می‌کند.
وی افزود: هر فرد عشایر به‌طور میانگین پروتئین مورد نیاز یک نفر از جمعیت کشور را تأمین می‌کند و بیش از ۶۰۰ هزار نفر در این چرخه اقتصادی پویا به‌صورت مستقیم فعالیت دارند.
