معصومه درخشان- به دعوت روابط عمومی اداره کل بهزیستی آذربایجان شرقی با همکاران رسانه ای به دل جاده می‌زنیم، مقصد حرکتمان شهرستان آذرشهر است. ساعت ۸و ۴۵ دقیقه صبح حرکت می کنیم.
در آنجا به دیدار مددجویانی می رویم که همت بلندی دارند، علی رغم همه محدودیت هایشان همت و تلاش را تعطیل نکرده و برای خود کارآفرینی کرده اند.
تورهای رسانه ای خاطره شیرین و مشترک اصحاب رسانه است، بگو و بخندهای دوستانه، سر به سر هم گذاشتن ها، یاد ایام گذشته، تعریف کردن خاطرات و بازگویی سوتی دادن‌های اولین روزها و ماه های کار خبری چاشنی این نوع سفر است. خلاصه از هر دری سخنی و این مدلی می‌بینیم که به مقصد رسیده‌ایم.
حدود یک ساعت بعد با عبور از شهرهای سردرود، خسروشاه، ایلخچی و ممقان به آذرشهر می رسیم. در ورودی شهر تابلوی بزرگی مقدم مهمانان به آذرشهر را گرامی می دارد.” به باغ شهر آذرشهر خوش آمدید”.
خودروی حامل اصحاب رسانه مقابل اداره بهزیستی آذرشهر توقف می‌کند. به ترتیب پیاده می‌شویم. خانم لیلا خلیلی رئیس اداره بهزیستی شهرستان آذرشهر به استقبالمان آمده، با وجودی که اولین دیدارمان است ولی خوش و بش گرم و صمیمی انجام می شود، حس می کنیم چند سال است همدیگر را می شناسیم.
در سالن جلسه بهزیستی آذرشهر بساط صبحانه به راه است،صبحانه ای خوشمزه با پنیر و گردو و خرما. چای تازه دم و خوش عطر هم که پای ثابت سفره صبحانه است چه در خانه و چه در محل کار.۲۰دقیقه ای طول می‌کشد تا خوردن صبحانه تمام شود.
دوباره به خط می شویم برای رفتن و بازدید از یک واحد تولیدی. به شهرک صنعتی شهید سلیمی می رویم.
شهرک شهید سلیمی آنقدر بزرگ است که چند خیابان دارد، درست نمی دانم از کدام خیابان و چقدر راه آمدیم که به واحد تولیدی ” صنایع رنگ اطلس فام سهند” رسیدیم.
واحد تولیدی اطلس فام سهند به عنوان یکی از تولید کنندگان رنگ خودرو، رنگ اسپری،محصولات مخصوص چوب، بتونه سنگی، آنتی گریول ، انواع خمیر درزگیر، تینر و حلال های تخصصی شناخته شده و فعالیت خود را از سال ۱۳۹۰ شروع کرده است.
این واحد تولیدی محصولات خود را به ۲۲ کشور صادر می کند و در دو سال اخیر به عنوان صادرکننده نمونه ملی انتخاب شده است.
با دوستان به واحد خط تولید می رویم تعدادی از جوانان در این قسمت مشغول کار هستند.
در همان ورودی بوی گاز به خوبی استشمام می شود حس می کنم گاز نشستی دارد با نگرانی به یکی از کارکنان آنجا می گویم شما بوی گاز را حس نمی کنید؟ گاز این طوری نشستی داشته باشد که خدای نکرده کار دستتان می دهد، او که متوجه شده اولین بارم است به این واحد تولیدی آمده ام در حالی که لبخند می زند می گوید” نگران نباش، گاز نشست نمی کند، گاز و چسب ابزار کار است، در ثانی دیگر ما عادت کرده ایم و همه در و پنجره ها هم بازاست و هوا جریان دارد”.
در محوطه خط تولید قدم می زنم ولی سرو صدای خط تولید و بوی چسب و اسپری اذیت کننده است. ترجیح می دهم بیرون بایستم.
چرا به اطلس فام آمده ایم؟
راستش هنوز علت آمدن به این واحد تولیدی را نمی دانم. دور و اطراف را نگاه می کنم خانم خلیلی مشغول صحبت کردن با یکی از خبرنگاران است، خانم خلیلی در شهرک شهید سلیمی صدها واحد تولیدی وجود دارد شرکت اطلس فام چه ویژگی دارد که اینجا آمده ایم؟ او دو، سه قدم به سمت من آمده نزدیک تر شده و می گوید: در این واحد تولیدی ۱۴ نفر از مددجویان بهزیستی که ناشنوا هستند مشغول به کارند و مدیر عامل این شرکت با ارزیابی توانایی آنها ، این افراد را جذب کرده است.
خانم خلیلی به داخل سالن خط تولید اشاره می کند آن جوانان را ببین با زبان اشاره باهم حرف می زنند، نگاه می کنم آنها در کمال آرامش و خونسردی اسپری های رنگ را پر کرده و سپس در قوطی های خاص خود بسته بندی می کنند و با حرکات اشاره نیز در دنیای سکوت خود با هم صحبت می کنند.
دوست دارم مدیرعامل شرکت اطلس فام هم از اعتمادش به این جوانان بگوید. برای دیدار با مهندس ابراهیم نجفی به دفتر شرکت راهنمایی می شویم.
حمایت از مددجویان مسوولیت همگانی
آقای نجفی خیلی اهل مطرح شدن و رسانه ای شدن نیست، به سختی حاضر می شود صحبت کند. در مقابل اصرار ما رسانه ای ها می گوید: این جوانان فقط از نعمت شنیدن محروم هستند، ولی می توانند پابه پای دیگر جوانان کار کنند.
آقای نجفی چطور شد که آنها را استخدام کردید؟ خیلی اتفاقی، یک روز در دفتر شرکت بودم یک جوان همراه خانواده اش به اینجا آمد، مادرش از من درخواست کار برای پسرش کرد. به طور آزمایشی او مشغول به کار شد.
متوجه شدم این پسر جوان ناشنوا به خوبی توانایی انجام کارها را دارد و همکاریش ادامه پیدا کرد. بعد از آن ۲۰ تا ۳۰ نفر از مددجویان ناشنوای تحت پوشش بهزیستی آذرشهر برای کار به ما معرفی شدند ،تعدادی از آنها در قسمت بسته بندی و حسابداری فعال هستند.
در آن خط تولید که بازدید کردید ۱۴ نفر از آنها ناشنوا بوده و دو نفر هم دچار معلولیت جسمی، حرکتی هستند. ما این کار را در راستای مسوولیت اجتماعی انجام دادیم.
کارفرمایان مددجویان بهزیستی را حمایت کنند
او با اشاره به حمایت های بهزیستی از مددجویانی که در این واحد مشغول به کارند ادامه می دهد: تسهیلاتی که بهزیستی آذرشهر در جهت حمایت از این افراد ارائه می کند در صندوق حمایتی ذخیره شده و به مناسبت های مختلف به خود آنها باز گردانده می شود.
این مدیرعامل جوان یک توصیه هم به سایر همکاران خود داشت: جوانانی که دارای معلولیت ناشنوایی یا معلول جسمی و حرکتی هستند به حمایت نیاز دارند، کارکردن باعث افزایش عزت نفس آنان می شود،آنها مثل جوانان سالم می توانند در خط تولید فعالیت کنند، بهتر است سایر دوستان کارفرما نیز بنا به نیاز خود با استخدام آنها در واحدهای تولیدی از آنان حمایت کنند.
ساعت ۱۱و ۳۰ دقیقه است و بازدید از این مجموعه تولیدی به پایان می رسد. مقصد بعدی حرکت، منطقه صنعتی اخی جهان است. ۱۰ دقیقه بعد به اینجا می رسیم.
در این منطقه صنعتی از کارگاه تیرچه بلوک سازی عبور کرده و به محل پرورش اسب می رویم. آقای هاشم شیخ حسینی مدیریت این مجموعه را به عهده دارد، او در حالی که با عصا راه می رود ما را به بالا رفتن از پله ها و رفتن به اتاق راهنمایی می کند.” حاجی کی می خواد این همه پله را بالا برود”.
ما نشستن بر سکوی سیمانی که روی آن پتو انداخته و دور آن بالش چیده شده است را ترجیح می دهیم.
سوارکاران اسب ها را اجاره می کنند
خب آقای شیخ حسینی چه خبر؟ اینجا چه می کنی؟ با دست به محل پرورش اسب ها اشاره کرده و می گوید: اسب هایم آنجا هستند، ۱۰ راس اسب دارم و هفت سال است در زمینه پرورش اسب کار می کنم.
آقای شیخ حسینی می تونیم بریم داخل اسطبل و اسب ها را ببینیم؟ بله خانم راحت باشید. من و دوستم خانم شایان به همراه دو سه نفر ازکارکنان مجموعه به داخل می رویم، تا در اسطبل را باز می کنیم بوی کاه و گل روستا می آید،
تا حالا اسطبل اسب را از نزدیک ندیده بودم. اسب های سیاه و قهوه ای بزرگ که هر کدام مجزا از همدیگر نگهداری می شوند.
شایان آن کره اسب را ببین، با آن رنگ سیاه سیاه چقدر زیباتر به نظر می‌رسد. دوستم حرفم را تایید می کند، ما اسب ندیده ها انقدر ذوق کرده ایم که بیا و ببین.
همکارانی که از بهزیستی آمده اند از کم و کسری ها و امور مربوط به بهزیستی با آقای شیخ حسینی صحبت می کنند و ما همچنان کنار اسب ها هستیم.
” می خواهید سوار اسب شوید و دوری بزنید؟”.بععععله
دو نفر از همکاران سوار اسب شده و در محوطه دور می زنند که قطعا یکی از آنان همین دوستم شایان است و من فقط به عکس گرفتن با اسب خوشگل بسنده می کنم.
” نترسید اسب شما را زمین نمی زند، اگر نوه هشت ساله ام الان اینجا بود چنان سوار کاری می کرد که کیف می‌کردید، نوه ام دیوار راست را بالا می رود،مدرسه است تا بیاید طول می‌کشد”. این را آقای شیخ حسینی می گوید و با دست به دخترش اشاره کرده و ادامه می دهد: دخترم هم سوارکار ماهری است و پسرش هم به خودش کشیده.
بهزیستی کجای کار است؟
دوباره به جمع همکاران بهزیستی برمی گردیم. آقای شیخ حسینی از علاقه اش به پرورش اسب صحبت می کند” در سال رونق تولید اگر حمایت ها بیشتر شود من هم می توانم کارم را توسعه دهم، محل پرورش اسب ها را بزرگ تر کرده و اسب های بیشتر نگهداری کنم تا زاد و ولد اسب ها هم بیشتر شود”.
در این میان بهزیستی کجای کار است؟ بهزیستی به مددجویان تحت پوشش خود وام خوداشتغالی می دهد. من هم وام ۱۵۰ میلیون تومانی برای توسعه کارم گرفته ام. چهار ماه قبل محل پرورش اسب ها خیلی کوچک تر بود با این وام اینجا را بزرگتر کردم و اگر کمک ها بیشتر شود فعالیت من هم بیشتر می شود.
اشتغالزایی برای چند نفر؟ بچه هایم به پرورش و تربیت اسب علاقه مند هستند، این محل را با پسرم و دو نفر از دوستانم شروع کردیم. یعنی اشتغالزایی برای چهارنفر.
تعداد اسب ها؟ ۱۰ راس اسب دارم که دو راس آن کره اسب هستند، دو راس آن نر بوده و بقیه ماده هستند. بارداری اسب چند ماهه است؟ مدت بارداری اسب ۱۱ ماهه است.
هزینه نگهداری اسب؟ به طور میانگین هزینه نگهداری یک راس اسب سالیانه یک میلیارد تومان است. متاسفانه سال گذشته یکی از اسب ها فوت کرد و من خیلی ضرر کردم.
اسب ها را می فروشید یا اجاره می دهید؟ معمولا سوارکاران اسب ها را اجاره می کنند.
بعد از این سوال و جواب های کوتاه بازدید از این منطقه نیز به پایان می رسد و دوباره به آذرشهر بر می گردیم.
کارآفرینی در داروخانه گیاهپزشکی
در آذرشهر به مغازه آقای سید محسن رئیسی می رویم، مغازه که چه عرض کنم داروخانه گیاه پزشکی. آقا سید محسن رئیسی با وجودی که معلول جسمی حرکتی است ولی هیچوقت این معلولیت باعث نشده است خود را محدود کند. او تحصیلاتش را تا مقطع کارشناسی ارشد مدیریت صنعتی ادامه داده است.
از آنجایی که شهرستان آذرشهر یک منطقه کشاورزی است باغات میوه زیادی وجود دارد او تصمیم گرفته در کنار کشاورزان و باغداران بوده و در جهت به روز رسانی اطلاعات کشاورزی همشهریان خود این داروخانه گیاهپزشکی را تاسیس کند.
او بسیار مشتاق است کشاورزان را با تکنولوژی های روز و پیشرفته این حوزه آشنا کند.
داروخانه گیاهپزشکی آقا سیدمحسن به صورت منظم و مرتب قفسه بندی شده، در چند قفسه کودهای شیمیایی، کودهای آلی (ارگانیک) و کودهای بیولوژیک ، کودهای گیاهی، تقویت کننده های گیاهی، بذر گیاهان مختلف و … وجود دارد و انواع کود هایی که برای گیاهان آپارتمانی لازم است به راحتی در این داروخانه گیاهپزشکی در دسترس است.
گیاه پزشک ها مشاور کشاورزان
آقا سید بعد از معرفی محصولات موجود در داروخانه گیاهپزشکی ادامه می دهد: داروخانه گیاه پزشکی با هدف عرضه بهترین کود جهت تقویت گیاهان و سم متناسب با آفات و بیماری های درختان، باغات و مزارع احداث شده و باید اهمیت مراجعه به این مراکز برای کشاورزان و باغداران فرهنگ سازی شود تا در صورت مشاهده علائم بیماری به کارشناسان گیاهپزشک جهت بررسی دقیق بیماری و ارائه بهترین روش مبارزه دفع آفات مراجعه کنند.
فعالیت آقا سید فقط در این داروخانه خلاصه نمی شود بلکه او با وام خود اشتغالی ۱۰۰ میلیون تومانی که از بهزیستی گرفته سالن پرورش قارچ راه اندازی می کند که فعلا سالن در دست احداث بوده و در مرحله حصارکشی است.
همچنین برای راه اندازی واحد کمپوست اقدام کرده که پروانه فعالیت آن صادر شده و در دو ماه آینده راه اندازی می شود.
ثابت نبودن قیمت دلار و ضرر کشاورزان
آقا سید از ثابت نبودن قیمت دلار دل پردردی دارد و با اظهارتاسف می گوید: متاسفانه افزایش قیمت دلار باعث ضرر و زیان جدی به کشاورزان می شود، قیمت کود شیمیایی سه برابر شده است، خشکسالی و کم آبی از یک طرف باعث افت محصولات کشاورزی شده و از طرف دیگر نداشتن توان خرید آفت‌کش‌ها، کود و سموم هم باعث می شود محصولات زراعی و باغی با ضرر و زیان همراه شود و کشاورز همیشه ضرر کند.
دولت قبلا با دلار ۲۸ هزارتومانی یارانه ای برای کشاورز سموم کشاورزی می خرید ولی الان دلار یارانه ای را هم قطع کرده اند و قیمت سموم به شدت افزایش یافته است و همه سموم و کودهای کشاورزی وارداتی است.
آقاسید همچنان که درد دل می کند ما را به صرف بستنی مهمان می کند. بستنی های لیوانی سنتی دست به دست می شود تا به همکاران برسد.
تو گرمای وسط ظهر آذرشهر بستنی آقا سید خیلی چسبید. همان طور که مشغول بستنی خوردن هستیم آقا سید به هر کداممان یک بسته کوچک بذر گیاه می دهد. هدیه آقا سید بذر گیاهان مختلف است، از تخم آفتاب گردان گرفته تا تخم کدو و لوبیا.با آقا سید در داروخانه گیاهپزشکی خداحافظی کرده و راه اداره بهزیستی آذرشهر را در پیش می گیریم،خانم خلیلی در فرصت کوتاهی که در مسیر برگشت فراهم می شود از خدمات ارائه شده به افراد تحت پوشش بهزیستی صحبت می کند.
۴۵۰۰نفر تحت پوشش بهزیستی آذرشهر
لیلا خلیلی رئیس اداره بهزیستی شهرستان آذرشهر گفت: بهزیستی آذرشهر در سه حوزه توانبخشی، پیشگیری و اجتماعی و مناسب سازی فضای زندگی و مسکن معلولان فعالیت می کند. چهار هزار و ۵۰۰ نفر تحت پوشش بهزیستی بوده و سه هزار و ۵۰۰ نفر نیز مستمری دریافت می‌کنند.
او با اشاره به پرداخت تسهیلات اشتغالزایی ادامه می‌دهد: در سال ۱۴۰۱ مبلغ ۲۰ میلیارد تومان وام‌های خود اشتغالی پرداخت شده و مبلغ هفت میلیارد تومان طی سه ماه آینده پرداخت می‌شود.
همچنین مبلغ یک میلیارد و ۲۰۰میلیون تومان هم برای بیمه‌های خویش فرمایی معلولان پرداخت می‌شود.
فعالیت ۸ مرکز تحت نظر بهزیستی
ارائه خدمات اورژانس اجتماعی یکی از فعالیت‌های بهزیستی آذرشهر است که خلیلی در توضیح آن بیان می‌دهد: اورژانس اجتماعی در موضوعات همسرآزاری، کودک آزاری و سالمند آزاری و پیشگیری از بحران اجتماعی مداخله کرده و خدمات خاصی ارائه می‌کند.
همچنین هشت مرکز تحت نظر بهزیستی فعالیت می کند. چهار مرکز توانبخشی نگهداری از سالمندان، معلولان ذهنی، بیماران روانی زن و مرکز” یک چهارم راهی” و چهار مرکز هم ویژه نگهداری از کودکان هستند که دو مرکز توانبخشی کودکان خدمات کار درمانی و گفتار درمانی فعالیت می‌کنند.
خلیلی از ارائه تسهیلات خود اشتغالی به خانواده‌های چندقلویی خبرداد و افزود: در سال گذشته یک میلیارد تومان وام به ۱۴ خانواده چندقلویی پرداخت شده است. در آذرشهر ۹خانواده سه قلویی، یک خانواده چهارقلویی و ۹۰ خانواده دوقلویی وجود دارد.
صحبت‌های خانم خلیلی به پایان می‌رسد و ما به اداره بهزیستی آذرشهر می‌رسیم.در اتاق جلسه مستقر می‌شویم تا برنامه با صحبت‌های آقای سقازاده مسوول اشتغال سازمان بهزیستی استان آذربایجانشرقی ادامه پیدا کند.
توانمندسازی مهم‌ترین هدف بهزیستی
آقای سقازاده مهم‌ترین وظیفه و هدف بهزیستی را توانمندسازی و ایجاد اشتغال برای مددجویان تحت پوشش ذکر کرده و می‌گوید: مهارت‌آموزی و اشتغال با ارائه طرح‌های مختلف، کارآفرینی برای افراد را به دنبال دارد.
در این زمینه طرح آماده سازی شغل برای زنان سرپرست خانوار، افراد پاک شده از اعتیاد، بیماران و …از طریق مددکاری جزو برنامه‌های آتی واحد اشتغال بهزیستی است و در حال حاضر طرح‌های خوبی در این زمینه پیگیری می‌شود.
سقازاده حمایت بیمه‌ای از معلولان کارآفرین را از جمله طرح‌های بهزیستی عنوان کرد و گفت: سازمان بهزیستی با آینده نگری که نسبت به معلولان تحت پوشش خود دارد هر فرد معلولی که برای خودش اشتغالزایی کرده باشد اولین کاری که انجام می‌دهد پرداخت حق بیمه برای وی تا بازنشستگی است.
همچنین اگر فرد معلول در یک مجموعه‌ای استخدام شده و کار کند بر اساس قانون ۴۰ تا ۵۰ درصد حداقل دستمزد برای جبران کارآیی به کارفرمایان پرداخت می‌شود.
مسوول اشتغال سازمان بهزیستی استان آذربایجان شرقی حمایت از معلولان را در راستای مسوولیت اجتماعی وظیفه دولت و آحاد جامعه ذکر کرد و گفت: ما به عنوان سازمان بهزیستی در قبال افراد معلول مسوولیت داریم و کارفرمایان واحدهای صنعتی نیز می توانند با به کارگیری افراد معلول آنها را حمایت کنند.
صحبت‌های آقای سقازاده پایان بخش سفر یک روزه تور رسانه‌ای به شهرستان آذرشهر بود و ما بعد از صرف ناهار به تبریز بر می‌گردیم.
