به گزارش تریبون تبریز، «فرگل صحاف ابراهیمی» در نشست خبری به مناسبت روز جهانی عصای سفید و نابینایان، با اشاره به وضعیت نابینایی و کم‌بینایی در استان آذربایجانشرقی اظهار کرد: بر اساس برآوردهای موجود، شیوع نابینایی در استان بین ۰/۵ تا ۰/۸ درصد جمعیت تخمین زده می‌شود. در میان علل نابینایی، آب مروارید با ۳۰ درصد و عیوب انکساری با ۲۵ تا ۲۸ درصد بیشترین سهم را دارند.
وی افزود: در حال حاضر، از میان ۸۹ هزار فرد دارای معلولیت تحت پوشش بهزیستی استان، ۱۵ هزار و ۶۱۸ نفر دارای اختلال بینایی هستند که ۱۷/۴ درصد کل معلولان را شامل می‌شوند. از این میان، ۶۲ درصد مردان و ۳۸ درصد زنان هستند و حدود ۳۵/۵ درصد از آنان در گروه نابینایان شدید قرار دارند.
بیکاری و چالش‌های اجتماعی نابینایان
مدیرکل بهزیستی استان با اشاره به موانع اشتغال نابینایان گفت: طبق آمار خوداظهاری افراد کم‌بینا، بیش از ۶۰ درصد آنان بیکارند. جامعه هنوز به‌درستی پذیرای ظرفیت‌های افراد دارای اختلال بینایی نیست، در حالی که ۲۰ درصد نابینایان دارای تحصیلات دانشگاهی‌اند. متأسفانه ۶۴ درصد اختلالات بینایی ریشه ارثی یا جنینی دارند که باید در مرحله غربالگری شناسایی شوند.
وی خاطرنشان کرد: برنامه‌های غربالگری باید بدون محدودیت و با حمایت‌های قانونی ادامه یابند چرا که حذف آن‌ها در هر سطحی، در آینده بار سنگینی از معلولیت را به جامعه تحمیل می‌کند.
صحاف ابراهیمی اذعان داشت: در حال حاضر ۱۱ هزار و ۴۵۸ نفر از نابینایان و کم‌بینایان تحت پوشش، مستمری ماهیانه دریافت می‌کنند که این رقم ۸۵ درصد از کل جامعه نابینایان استان را شامل می‌شود. همچنین ۵۲ نفر از خدمات مراکز روزانه بهره‌مند و ۱۴۹ دانشجوی نابینا از حمایت‌های ویژه آموزشی و رفاهی برخوردارند.
وی افزود: در بخش مسکن نیز از مجموع ۷۸۷ واحد حمایتی احداث‌شده در سال گذشته، ۲۰ واحد مختص نابینایان بوده و ۱۰۰ واحد دیگر در دست ساخت است. همچنین در حوزه اشتغال، از میان دریافت‌کنندگان تسهیلات، ۵۷۵ نفر نابینا از وام‌های اشتغال بهره‌مند شده‌اند.
پیشگیری؛ مؤثرترین اقدام در کاهش نابینایی
مدیرکل بهزیستی آذربایجانشرقی با تأکید بر نقش غربالگری در پیشگیری از کم‌بینایی گفت: در سال ۱۴۰۳، بیش از ۱۶۲ هزار و ۶۵۰ کودک سه تا شش ساله در استان غربالگری بینایی شدند که از این تعداد، ۸۴۰۰ نفر به مراکز درمانی ارجاع و ۶۳۶۳ کودک دچار اختلال شنوایی یا بینایی تشخیص داده شدند. از این میان، ۵۴۶ کودک دچار تنبلی چشم، ۵۸۴۱ نفر دارای عیوب انکساری، ۶۴ نفر انحراف چشم و ۲۱ نفر سایر مشکلات بینایی بودند.
وی اضافه کرد: تمام این کودکان تحت حمایت مالی و درمانی سازمان قرار گرفتند تا مانع از پیشرفت آسیب و بروز نابینایی در آینده شویم.
صحاف ابراهیمی گفت: در کنار خدمات پزشکی، آموزش‌های ویژه‌ای برای ۵۴۰۰ دانش‌آموز ابتدایی در زمینه پیشگیری از نابینایی برگزار شد. همچنین وسایل کمک توانبخشی از جمله ۳۰۰ عصای سفید، ۶۵۰ ساعت کتاب صوتی، ۶۰۰ مجموعه شطرنج ویژه نابینایان و بیش از ۱۰۰ بسته کاغذ بریل تهیه و بین جامعه هدف توزیع شد.
وی افزود: در مجموع ۲۹۰۰ نفر از افراد دارای اختلال بینایی از خدمات توانبخشی بهره‌مند شدند که برای آنان بالغ بر ۲ میلیارد و ۸۰۰ میلیون تومان اعتبار هزینه شد که معادل حدود ۱۲ درصد کل اعتبارات توانبخشی استان است.
مدیرکل بهزیستی توضیح داد: فرایند توانبخشی نابینایان از تشخیص تا آموزش مهارت‌های روزمره و اجتماعی را دربر می‌گیرد. در این مسیر، خانواده‌ها نیز آموزش می‌بینند تا از توان باقیمانده بینایی فرزندانشان استفاده بهینه کنند. آموزش خط بریل، استفاده از ذره‌بین و ابزارهای الکترونیکی بزرگ‌نما، تقویت سایر حواس و مهارت‌یابی شغلی از جمله مراحل این فرایند است.
وی افزود: هدف ما جلوگیری از انزوای نابینایان در خانه، تقویت مهارت‌های ارتباطی و اجتماعی، و فراهم کردن زمینه اشتغال پایدار است. حمایت‌های اجتماعی در زمینه ازدواج، مسکن و پیگیری حقوق قانونی در محاکم قضایی نیز بخشی از مأموریت‌های ما برای توانمندسازی این گروه است.
صحاف ابراهیمی در بخش دیگری از سخنانش به موضوع مناسب‌سازی فضاهای شهری برای نابینایان اشاره کرد و گفت: شورای مناسب‌سازی استان هر سه ماه یک‌بار در استانداری تشکیل می‌شود و عملکرد دستگاه‌های اجرایی، به‌ویژه شهرداری‌ها، در این زمینه بررسی می‌شود.
در این جلسات، سه شهرداری از شهرستان‌ها نیز عملکرد خود را ارائه می‌کنند.
وی افزود: شهرداری تبریز در طراحی پیاده‌روها، مسیرهای عابر پیاده و پروژه‌های عمرانی جدید، اصول مناسب‌سازی را رعایت می‌کند. البته بسیاری از فضاهای قدیمی هنوز نیاز به اصلاح دارند و تشکل‌های نابینایان نیز در این زمینه به‌حق مطالبه‌گر هستند. ما پیگیر هستیم تا این اصلاحات به‌صورت اصولی و با همکاری دستگاه‌ها انجام شود.
مدیرکل بهزیستی آذربایجانشرقی در پایان گفت: پیشگیری از نابینایی، توانمندسازی و مناسب‌سازی محیط از ارکان اساسی حمایت از نابینایان است. تلاش ما بر این است که نابینایی، پایان استقلال فرد نباشد، بلکه با آموزش، حمایت و فرصت برابر، آغاز فصل تازه‌ای از زندگی باشد.
