احمد فاخری‌فر روز یکشنبه در نشست مهندسی آب در دانشگاه تبریز که مناسبت ۱۳ اسفند روز ملی آب برگزار شد، اظهار کرد: اینکه چرا بیش از ۹۰ درصد از منابع آبی تجدید پذیر در استان مصرف می‌شود باید بررسی شود و دنبال مقصر نباید بود.
وی افزود: باید الگوی کشت و مصرف را مدیریت کنیم تا بتوانیم این میزان را به حد استاندارد و ۴۰ درصد برسانیم.
فاخری فرد با اشاره به برنامه توسعه هفتم و توجه به امنیت غذایی در این برنامه، گفت: امنیت غذایی نباید جدا از امنیت آبی باشد چون اگر آب نباشد امنیت غذایی نیز صفر می‌شود.
وی به اقداماتی که با هدف حفظ منابع آبی در آذربایجان شرقی و کشور انجام شده اشاره کرد و گفت: نتیجه همه این اقدامات بیهوده بوده و مدیریت اساسی در زمینه مصرف آب کشاورزی صورت نگرفته و باید بدانیم تا موضوع آب در اولویت بخش کشاورزی قرار نگیرد نباید امیدی برای بهبود داشته باشیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه بسیار سخت است تا مصرف آب های تجدیدپذیر را به نصف کاهش دهیم،گفت: برای تحقق این هدف باید مطالعات جامعه شناسی صورت گیرد و معیشت جایگزین برای کشاورزان تعریف شود زیرا نمی‌توان کشاورزی را تعطیل کرد نه می‌توان به آنها حقابه نداد.
فاخری فرد یکی از راهکارهای کاهش مصرف آب‌های تجدیدپذیر در آذربایجان شرقی را سوق دادن اشتغال به سمت صنعت عنوان کرد و افزود: مصرف آب صنایع به مراتب کمتر از کشاورزی است و اگر به دنبال ادامه کشاورزی و اشتغال‌زایی در این عرصه هستیم باید روش‌های سنتی و جاری را کنار گذاشته و روش های هوشمند و جدید و بروز مثل گلخانه ای و قطره ای را ترویج دهیم.
وی تاکید کرد: باید توسعه اراضی کشاورزی و باغ ها را متوقف کنیم و با بارورسازی ابرها، نسبت به جان گرفتن دوباره منابع آبی در استان اقدام کنیم.
۹۲ درصد آب تجدید پذیر در آذربایجان شرقی مصرف می‌شود
مدیرعامل شرکت آب منطقه آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه میزان حجم آب تجدید پذیر استان سه میلیارد و ۳۰۰ میلیون متر مکعب است، گفت: حدود سه میلیارد متر مکعب معادل ۹۲ از این منابع در استان در سه بخش شرب صنعت و کشاورزی مصرف می‌شود.
یوسف غفارزاده ادامه داد: این در حالیست که استاندارد جهانی در این زمینه حدود ۴۰ درصد است.
وی همچنین با اشاره به اینکه ارزش افزوده هر متر مکعب آب در بخش کشاورزی در دنیا به طور متوسط دو و نیم دلار است، گفت: این میزان در کشور ما حدود ۲۳ سنت است.
غفارزاده ادامه داد : برای جلوگیری از این روند، باید در مصرف آب‌های زیرزمینی و تجدید پذیر بازبینی کرده و راندمان و بهره‌وری را بالا ببریم.
ارس رودخانه دوستی است
وی با بیان اینکه رودهای مرزی در بیشتر کشورها محل منازعه و درگیری بوده گفت : در استان ما رودخانه ارس که مرز مشترک با سه کشور ترکیه، آذربایجان، ارمنستان و جمهوری خودمختار نخجوان است این رودخانه نه تنها مورد منازعه نیست بلکه به محل دوستی دولت‌ها تبدیل شده است.
سد قیز قلعه سی در ۲ سه ماه آینده بهره‌برداری می‌شود و توان تنظیم ۲ میلیارد متر مکعب آب این رودخانه را دارد و طبق هماهنگی انجام شده سد وحدت نامگذاری خواهد شد.
غفارزاده گفت: در همین راستا سد قیز قلعه سی نیز که آماده بهره‌برداری است ظرف دو سه ماه آینده بهره‌برداری می‌شود و توان تنظیم ۲ میلیارد متر مکعب آب این رودخانه را دارد و طبق هماهنگی انجام شده سد وحدت نامگذاری خواهد شد.
سد سازی ترکیه در بالادست ارس مصرف کشاورزی ندارد
مدیرعامل شرکت آب منطقه آذربایجان شرقی در مورد سدسازی کشور ترکیه در بالا دست رودخانه ارس گفت: بنا به گفته مقامات این کشور این سدسازی‌ها برای تولید برق بوده و مصرف کشاورزی ندارد و آب رها می شود.
غفارزاده ادامه داد: کمیسیون مشترکی برای رسیدگی به موضوع با حضور کارشناسان ۲ کشور تشکیل شده که در حال فعالیت هستند.
وی به طرح انتقال آب ارس به تبریز نیز اشاره کرد و گفت: این طرح شروع شده و ۳۵ کیلومتر آن نیز تمام شده است و ۱۱۰ کیلومتر باقیمانده نیز ظرف ۲ سه سال آینده نهایی می‌شود و شهرها و روستاهای واقع در مسیر از مزایای آن بهره‌مند خواهند شد.
وی افزود: ضمن اینکه ۷۰ درصد میزان آب انتقالی که به پساب تبدیل می‌شود به عنوان حق آبه به سمت دریاچه ارومیه رها خواهد شد.
متوسط بارندگی در کشور یک سوم جهانی است
مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی گفت: متوسط بارندگی در کشور ۲۵۰ میلی‌متر بوده و یک سوم میانگین جهانی است ایران در این زمینه جزو کشورهای خشک به شمار می‌رود.
محمد خانی با بیان اینکه قرار گرفتن در ردیف کشورهای خشک، ضروررت بهینه‌سازی مصرف و مدیریت را بیشتر کرده، افزود: باید آب‌های زیرزمینی را که از آن به عنوان آب استراتژیک یاد می‌شود حفاظت کرده و برای نسل‌های آینده نگهداری کنیم.
جمعه گذشته مصرف آب در تبریز به ۲۵۰ لیتر برای هر فرد رسید
خانی همچنین به میانگین مصرف ۱۵۰ لیتری آب شرب به ازای هر نفر در شبانه روز در کشور اشاره کرد و گفت: این رقم در استان آذربایجان شرقی بالای ۲۰۰ لیتر و در تبریز بالای ۲۳۰ لیتر است.
وی به ایام پایانی سال و سنت خانه تکانی اشاره و بیان کرد: در طول یک ماه پایانی سال پیک مصرف همانند پیک تابستان می‌شود به طوری که در جمعه گذشته مصرف هر تبریزی به ۲۵۰ لیتر در شبانه روز رسید.
خانی، تولید و مصرف آب در تبریز را سر به سر عنوان کرد و گفت: در روزهای اخیر ۶۰۰۰ لیتر در ثانیه آب در این شهر تولید و به همان اندازه مصرف می‌شود.
وی به افت فشار آب در برخی مناطق این شهر نیز اشاره کرد و افزود: توپوگرافی تبریز به گونه‌ای است که مرتفع‌ترین قسمت این شهر با کم ارتفاع‌ترینقسمت آن، ۲۸۰ متر اختلاف دارد و این هم موجب افت فشار آب در برخی مناطق می‌شود.
وی به مشکلات و قطعی آب در تبریز در تابستان گذشته اشاره کرد و ادامه داد: این تهدید به فرصتی برای تبریز شد و تمامی شبکه آبرسانی شهر به هم وصل شدند و آب پایدار و یکنواخت و با کیفیت در اختیار شهروندان قرار گرفت.
شعار امسال روز ملی آب «آب برای صلح» تعیین شده است.
