خداوند با دمیدن روح خود بر انسان، او را اشرف مخلوقات و خلیفه خود بر روی زمین قرار داده و فرشتگان را همواره شایسته سجده بر وی دانسته است. از این رو، انسان به دلیل انسان بودنش و داشتن منطق و قدرت تعقل، سخن گفتن و حرکت به سوی کمال و رستگاری، دارای کرامت، حقوق و آزادیهایی است که بدون تصور آنها، انسان بودن نیز غیر قابل تصور میگردد.
لازمه فعال بودن قدرت تعقل در انسان، علم و آگاهی اوست و علم به معنای احاطه و آگاهی بر واقعیات جهان هستی است. پس شهروندان در جستجو، کسب، دسترسی، گردآوری ابزار و انتقال اطلاعات، اسناد و اخباری که دولت و دیگر نهادها و مقامات عمومی در اختیار و کنترل خود دارند، دارای حق و آزادیهایی هستند که از آن به آزادی اطلاعات یاد میشود.
مولای متقیان حضرت علی (ع) میفرمایند: ” ما نحن حرکه الا و انت محتاج فیها المعرفه”
هیچ حرکتی نیست مگر تو در آن حرکت، نیازمند دانش و معرفت هستی
از این رو در جامعه شهروندان با کسب آزادانه علم، آگاهی و اطلاعات و پردازش و ساماندهی در اندیشه، به بیان عقاید، نظرات و انتقادات یا پیشنهادات خود پرداخته و موجبات حرکت، توسعه و رشد جوامع را مهیا میسازند. آن چنان که کسب آزادانه اطلاعات باعث تبلور و فعال شدن سایر حقوق و آزادیهای شهروندی نظیر آزادی اندیشه، بیان عقیده، مطبوعات و… میگردد.
در کشور ما و در اصول گوناگون قانون اساسی و قوانین مختلف عادی، آزادی اطلاعات و دسترسی به اطلاعات در زمینه قوانین، مقررات، ضوابط عمومی، اسناد و مکاتبات اداری عام الشمول پذیرفته شده است.
بند ۲ اصل سوم قانون اساسی، دولت جمهوری اسلامی ایران را نسبت به بالا بردن سطح
آگاهیهای عمومی در همه زمینه ها با استفاده صحیح از مطبوعات و رسانههای گروهی و سایر وسایل ارتباط جمعی مکلف نموده است.
همچنین اصل ۶۹ قانون اساسی نیز به علنی بودن مذاکرات مجلس شورای اسلامی تأکید داشته است.
بنابرین، حق شهروندان است که به اطلاعات عمومی موجود در موسسات عمومی و خصوصی ارائه دهنده خدمات عمومی دسترسی داشته باشند و همه دستگاهها و نهادها موظف به انتشار مستمر اطلاعات غیر طبقه بندی شده و مورد نیاز جامعه میباشند.
نظر به اینکه جلسات علنی مجلس شورای اسلامی به صورت زنده و مستقیم، از رادیو فرهنگ پخش میشود و با توجه به علنی بودن جلسات و مذاکرات شوراهای اسلامی شهرها به استناد ماده ۱۵ قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور نیز به طریق اولی و به سبب شاخصه ویژه این پارلمان محلی و تأثیر مستقیم تصمیمات آن بر زندگی مردم، نیز میبایست به صورت زنده و مستقیم از رادیو یا شبکههای محلی تلویزیونی پخش گردد تا مردم در جریان جلسات شورای شهر قرار گیرند.
رجاء واثق دارد با قرار گرفتن مردم در جریان امور، ضمن شفافیت کار شوراهای اسلامی شهر، بسیاری از فسادها و مشکلات شهری به خودی خود از بین رفته و فلسفه وجودی شوراهای اسلامی شهرها برای تحقق شعار حکومت مردم برمردم به وقوع بپیوندد.
/مجتبی کامران چرندابی