به گزارش تریبون تبریز، این اختلال یا قطعی سیستمی به عنوان جدیترین اختلال فناوری اطلاعات که جهان تاکنون دیده است توصیف شده است و در این روز هزاران دستگاه ویندوزی در سراسر جهان، هنگام راهاندازی با مشکل صفحه آبی مرگ (BSOD) ویندوز مواجه شدهاند.
اولین اخباری که جهان را از دلیل عدم دسترسی به سیستم ها آگاه کرد نشریه The Verge بود که در گزارش خود دلیل این مشکل را بهروزرسانی معیوب شرکت امنیت سایبری CrowdStrike اعلام کرده است که باعث شده رایانههای شخصی و سرورهای آسیبدیده بهدرستی راهاندازی نشوند و اگر بخواهیم ساده تر بگوییم بروزرسانی عیوب یکی از شرکتهای امنیت سایبری باعث شد تا هزاران کامپیوتر ویندوزی در سراسر جهان از دسترس خارج شوند.
نزدیکبه ۱٬۴۰۰ پرواز در سراسر دنیا لغو شدهاند، سیستم بانک ها در سراسر دنیا از کار افتادند و در همین حین ایلان ماسک با انتشار پستی در ایکس، حادثهی قطعی گستردهی سیستمها را «بزرگترین شکست فناوری اطلاعات در تاریخ» قلمداد کرد و مایکروسافت در بیانیهای به اعلام کرد که از مشکل کامپیوترهای سراسر دنیا آگاه است: «ما از مشکلی که دستگاههای ویندوزی را به دلیل یک بهروزرسانی از یک پلتفرم نرمافزاری شخص ثالث تحت تأثیر قرار داده است، آگاهیم.» احتمالا بهزودی جزئیات دقیقتری در این باره منتشر خواهد شد.
این اتفاق به ناگهان هرج و مرجی جهانی ایجاد کرد و با گذشت هر ثانیه اخبار متعددی از ارگان های دولتی و خصوصی در نقاتط مختلف جهان گزارش می شد، رویترز گزارش داد که مشکل صفحهی آبی مرگ در کامپیوترهای فرودگاه برلین مشاهده شده و این فرودگاه موقتا تمامی پروازها را به حالت تعلیق درآورده است، سپس وزارت امور خارجهی امارات متحدهی عربی اعلام کرد که قطعی گستردهی سرویسها، برخی از سیستمهای الکترونیکی این وزارتخانه را با مشکل مواجه کرده است، گزارشهای مشابهی از استرالیا و نیوزیلند نیز به گوش رسید و در استرالیا، رسانهها و خردهفروشیها و بانکها و شرکتهای هواپیمایی و حتی اپراتورها تحت تأثیر قرار گرفتهاند، در بیانیهای جداگانه، شرکتهای هواپیمایی بزرگ آمریکا نظیر امریکن ایرلاینز و دلتا ایرلاینز تمامی پروازها را به حالت تعلیق درآوردند.
ظاهرا سیستمهای المپیک پاریس با مشکل مواجه شدهاند و در بریتانیا، حرکت قطارها مختل شده است.
دقایقی پس از این اتفاق جورج کورتز، مدیرعامل CrowdStrike، در اظهارات اولیهی خود از پذیرش مشکل بهوجود آمده خودداری کرد و قطعی برق را علت اصلی این اتفاق بیان کرد، همین موضوع باعث خشم گستردهی کاربران و کسبوکارهایی شد که تحث تأثیر این مشکل قرار گرفته بودند.
در همین حال که خوف و ترس جهانی از معمای اختلال و عدم دسترسی به سیستم ها همه جا فرا گرفته بود، خبر رسید که در ایران مشکل، قطعی و اختلال در هیچ یک از سیستم های دولتی ایجاد نشده است و در اولین خبر مدیرکل روابط عمومی شهر فرودگاهی امام خمینی (ره) در بیانیهای گفت پروازهای فرودگاه امام خمینی (ره) بدون هیچ مشکلی در حال انجام هستند؛ چون نرمافزار این فرودگاه، تمامایرانی است.
چرا ایران از این اتفاق جهانی مستثنی بود؟ جواب این سوال ساده اما در عین حال پیچیده است، به دلیل تحریم هایی که شرکت ماکروسافت برای ایران دارد و همچنین عدم امکان خرید مجوز یا لایسنس ویندوز در این کشور پاسخ این سوال است، تمام سیستم عامل های این منطقه مخصوصا در ادارات دولتی کپی بوده و به صورت مستقیم به شرکت ماکروسافت وصل نیستند، از طرفی اکثر نرم افزارهای بانک ها، فرودگاه ها و… از نرم افزارهای کپی شده و یا نرم افزارهای داخلی استفاده می کنند، البته باید گفت استفاده از سیستم عامل و ابزارهای کپی شده خود امنیت شبکه اطلاعاتی را به خطر می اندازد و به راحتی قابل نفوذ است اما این بار جان ایران را از پیوستن به قطعی جهانی نجات داد.
این رویداد نشان داد که جامعه تا چه حد به فناوری وابسته است و نرم افزارها زیرساختهای حیاتی دنیای امروزی هستند، این اختلال قدرت و دامنه عظیم این خدمات را نشان میدهد که بیشتر شبیه ماجرای فیلم دلهرهآور «دنیا را به حال خودش رها کن» محصول سال ۲۰۲۳ آمریکا بود که گویی به واقعیت تبدیل شد و بیشتر نقاط کره زمین روز جمعه با خبر یک فروپاشی جهانی در حوزه فناوری اطلاعات از خواب بیدار شدند.
البته باید گفت شاید بیشترین اسیب به شرکت کراود استرایک متولی سرویس امنیتی ویندوز خورد که با ریزش بزرگی در ارزش سهام و درآمد خود مواجه است، به طوری که معاملات اولیه روز جمعه منجر به زیان ۲۰ درصدی، تقریباً ۱۶ میلیارد دلاری (۱۴.۷ میلیارد یورویی) از ارزشگذاری آن شد، مهندسان این شرکت گفتهاند که اکنون راه حل این مشکل را یافتهاند، اما کارشناسان معتقدند که این اختلال می تواند تا مدتی ادامه یابد و آن به این دلیل است که هزاران مشتری این شرکت به زمان نیاز دارند تا تمام سیستمها و دستگاههای آسیب دیده خود را از نو بازیابی کنند.