سفر چهار روزه هیات اقتصادی آذربایجانشرقی به جمهوری فدرال روسیه به ریاست نماینده عالی دولت در استان از ابعاد مختلف حائز اهمیت است.
آنچه در نگاه نخست انجام این سفر رسمی را مهم می‌کند، همگامی در راستای تحقق سیاست خارجی دولت رئیسی مبنی‌بر اولویت توسعه ارتباطات با کشورهای همسایه است.
دوم اینکه این سفر به دعوت رئیس جمهوری خودمختار تاتارستان روسیه فدرال و بر مبنای اصول حاکم بر روابط بین‌المللی مبنی‌بر ضرورت پاسخ سفر مقام‌های رسمی به خاک همدیگر انجام گرفت.
تلاشی برای ارتقای سطح مناسبات دوجانبه
به عبارت دیگر انجام سفر هیات اقتصادی آذربایجانشرقی به شهر قازان، پایتخت جمهوری خودمختار تاتارستان، بنا بر دعوت رسمی عالی‌ترین مقام این جمهوری صورت گرفت؛ اتفاقی که در سیاست بین‌الملل از آن با عنوان تلاش برای ارتقای سطح مناسبات دوجانبه در راستای حسن همجواری یاد می‌شود.
از سوی دیگر نباید فراموش کرد که تبریز و قازان، شهرهای خواهرخوانده هستند و همین اتفاق ضرورت تبادل هیات‌های اقتصادی میان دو شهر در چارچوب سیاست‌های رو به توسعه ایران و روسیه را دوچندان می‌کند.
چهارم اینکه تحلیلگران مسائل بین‌الملل می‌گویند که رفت و آمدهای دیپلماتیک میان کشورها از اصول اجتناب‌ناپذیر تعامل و موفقیت در حوزه مناسبات فرامرزی میباشد و سفر هیات اقتصادی آذربایجانشرقی به شهرهای قازان و تبریز از این منظر نیز حائز اهمیت است.
بر این مبنا، نگاه منصفانه به سفر هیات اقتصادی آذربایجانشرقی به روسیه مبین این واقعیت است که این سفرها باید به کرات و تعداد پرشمار از سوی طرفین انجام گیرد تا ضمن ایجاد زمینه‌های شناخت کافی به عنوان شرط اصلی برقراری تعاملات منتج به نتیجه در ابعاد مختلف تجاری، مالی، گردشگری و ... بستر لازم برای بهره‌گیری از ظرفیت های موجود در دو طرف فراهم کند.
علاقه جمهوری تاتارستان به توسعه مناسبات با ایران
سفر هیات اقتصادی آذربایجانشرقی به پایتخت جمهوری خودمختار تاتارستان و مسکو نیز در این چارچوب قابل ارزیابی است.
استقبال شخص رستم مینیخانوف، رئیس جمهوری تاتارستان از استاندار آذربایجانشرقی و هیات همراه در این سفر نشان داد، تاتارها که پیش از این نیز دیدارهای رضایت‌بخشی از آذربایجان شرقی داشته‌اند به توسعه مناسبات با این خطه علاقه‌مندند.
در تبیین این گزاره، اشاره به این نکته نیز ضروری است که جمهوری خودمختار تاتارستان از مناطق راهبردی روسیه فدرال محسوب می شود که صنایع مهمی همچون کارخانه خودروسازی کاماز با طیفی از تولیدات متنوع، هواپیماسازی، هلیکوپتر سازی، خودروسازی، چوب، صنایع سبک، ماشین سازی و فولاد، صنایع پزشکی و داروسازی، صنعت نفت، پتروشیمی، صنایع شیمیایی، صنایع غذایی، تولید ابزار، الکترونیک، رادیو الکترونیک، اپتیکال و کشتیسازی را در خود جای داده است.
این جمهوری خودمختار با کمتر از چهار میلیون نفر جمعیت در زمینه صادرات، رتبه سوم روسیه را دارد ضمن اینکه با ۱۱۰ کشور جهان دارای مناسبات اقتصادی است.
تامل در این داده‌ها حاکی از اهمیت ویژه جمهوری خودمختار تاتارستان در دایره مناسبات ایران و روسیه می باشد که آذربایجان شرقی به دلیل موقعیت جغرافیایی ممتاز خود می‌تواند در این زمینه پیشرو باشد و سنت ارتباطی این جمهوری با استان‌های مختلف کشورمان، با اولویت آذربایجان شرقی نیز گویای همین واقعیت است.
عزم دوجانبه برای شکست تحریم‌های نامشروع غربی
هر چند واقعیت این است که بخش عمده‌ای از توافقات تجاری میان طرف‌ها گفت‌وگو در سفرهای خارجی به دلیل ماهیت محرمانه بودن آنها در رسانه‌ها بازتاب نمی‌یابد، اما دیدار استاندار آذربایجان شرقی با رئیس آژانس توسعه فدرال جمهوری تاتارستان در سفر به قازان از عزم طرفین برای شکست تحریم‌های نامشروع غرب علیه آنها در قالب توسعه مناسبات دوجانبه در حوزه‌های مختلف حکایت دارد.
همراهی رئیس جمهوری تاتارستان با استاندار آذربایجان شرقی در بازدید از نمایشگاه صنایع‌دستی ایران در قازان در این سفر نشان داد که تاتارها، اهمیت ویژه‌ای برای ایران به طور عام و آذربایجانشرقی به طور خاص در توسعه روابط فی مابین قایل هستند.
بدیهی است که سفر هیات اقتصادی آذربایجان شرقی به جمهوری تاتارستان در چارچوب تعاملات اقتصادی محدود نماند و دیدار استاندار این خطه با رئیس دانشگاه قازان و بازدید وی از مسجد «قل شریف» از عمق مناسبات دو طرف برمبنای اشتراکات فرهنگی و دینی حکایت دارد.
دفتر اتاق بازرگانی تبریز در قازان برپا می‌شود
توافق برای ایجاد دفتر اتاق بازرگانی تبریز در قازان و تاکید دو طرف بر لزوم تشکیل کارگروهی تخصصی که توافقات و تفاهم‌های صورت‌گرفته در سفر هیأت اقتصادی آذربایجان شرقی به تاتارستان را تا حصول نتیجه پیگیری کند، گویای ثمربخشی این‌گونه رفت و آمدهای دوجانبه در حوزه روابط بین الملل است.
سفر هیات اقتصادی آذربایجانشرقی در جمهوری خودمختار تاتارستان پس از دو روز کاری فشرده با طرف های تاتار در مسکو، پایتخت روسیه، تداوم یافت.
نماینده عالی دولت سیزدهم در آذربایجانشرقی و هیات همراه در مسکو نیز روزهای پرکاری داشتند و ضمن برگزاری نشست فعالان اقتصادی استان با همتایان روس خود، میهمان نشستی نیز با حضور شرکت‌های فعال گردشگری روسیه شدند.
خرّم در پایتخت اسلاوها با وزیر دولت فدرال مسکو نیز دیدار کرد ضمن اینکه هیات اقتصادی همراه وی نشست پرباری نیز با مدیران بانک «نیر بیزنس» داشتند که در آن راههای توسعه مبادلات مالی و بانکی میان دو طرف و اهتمام طرف ایرانی برای رفع هرگونه مشکل احتمالی در آن بررسی و مورد تاکید قرار گرفت.
در نهایت باید گفت که سفر هیات اقتصادی آذربایجانشرقی به شهرهای قازان و مسکو می‌تواند بستر خوبی برای معرفی و عرضه توانمندیهای این خطه در ورای مرزهای در حوزه های مختلف اقتصادی، گردشگری و فرهنگی باشد، به شرطی که چرخ این ترددهای دیپلماتیک متوقف نشود.
بدیهی است که تعداد و تکرار این قبیل اقدامات فراسرزمینی به عنوان اصل شناخته شده تعاملات بین الملل می تواند در به فعل رساندن ظرفیت‌های پرشمار آذربایجانشرقی و ارزآوری و ثروت آفرینی برای آن از طریق توسعه صادرات نتایج قابل قبولی داشته باشد.
