به گزارش تریبون تبریز، اینکه کشور سرشار از مدیران و دانشمندان و صنعت‌کاران است، یک #توهم است. برای اینکه توضیح بدهم چرا توهم است به چند مقدمه نیاز دارم.
مقدمه اول – چند نفر در ایران در رشته فیزیک یا شیمی یا ادبیات یا هر رشته دیگری توانسته‌اند جایزه نوبل بگیرند؟ چرا نتوانسته‌اند؟ آیا کسی هست که مدعی باشد من فیزیک را در حد یک نوبلیست جهانی بلدم؟
من کسی را نمی‌شناسم که چنین ادعایی داشته باشد. توهم فیزیک‌دان (ریاضی‌دان، شیمی‌دان و ….) بودن در کشور نداریم.
مقدمه دوم – آیا در هر استان ما به تعداد کافی فوتبالیست داریم که یک تیم در حد لیگ قهرمانان اروپا تشکیل بدهیم؟ یعنی می‌توانیم ۲۰ تا یا ۳۰ تا تیم فوتبال در حد مسابقات لیگ قهرمانان اروپا در ایران ایجاد کنیم؟ چرا نمی‌توانیم؟
چون ظرفیت و پتانسیل انسانی ما محدود است. تعداد افرادی که می‌توانند در حد حرفه‌ای والیبال بازی کنند بسیار محدود است. می‌شود این ظرفیت را گسترش داد ولی به وقت و هزینه نیاز دارد.
مقدمه سوم – بعضی‌ها می‌گویند خدا در توزیع #ثروت عدالت را رعایت نکرده اما در توزیع #عقل عدالت را رعایت کرده است. یعنی بسیاری خیال می‌کنند که عقل‌شان از همه بیشتر است و خیال می‌کنند ثروت‌شان از همه کمتر است. در حالی که توزیع عقل (قدرت تعقل)، همانند توزیع قدرت بدنی یا توزیع ثروت است. همه از یک فرایند تبعیت می‌کنند. همان‌قدر که افراد خیلی کمی داریم که ثروت نجومی دارند، افراد خیلی کمی هم داریم که عقل نجومی دارند.
جمع‌بندی اول – محدود بودن ظرفیت انسانی در دنیا و در کشور خود ما فقط مربوط به والیبالیست‌ها و دانشمندها نیست، بلکه در تمام حوزه‌ها محدودیت نیروی انسانیِ توانمند مثل یک مانع عمل می‌کند. مدیریت هم مثل فوتبال و مثل فیزیک به آدم کاربلد و کارشناس نیاز دارد. سیاست هم مثل همه اینها آدم خودش را دارد. هرکسی نمی‌تواند سیاست‌مدار شود. هرکسی نمی‌تواند مدیر شود.
مقدمه چهارم – یکی از راه‌های متداول برای دستیابی به منابع انسانی، استفاده از ظرفیت انسانی کشورهای دیگر است. کشورهای پیشرفته دنیا نیروهای متخصص، توانمند و نخبه‌ی کشورهای دیگر را به روش‌های مختلف جذب می‌کنند. بورس می‌کنند. امکانات فراهم می‌کنند. جاذبه ایجاد می‌کنند و … رقابت در استخدام نخبگان کشورهای دیگر در دنیا صورت می‌گیرد.
جمع‌بندی دوم – آنچه مهم‌تر از جذب نیروهای توانمند از کشورهای دیگر است، مراقبت از ظرفیت‌های موجود در خود کشورهاست. ما وقتی فهمیدیم که ظرفیت نیروی انسانی ما محدود است و این‌طور نیست که هر نیرویی را از دست بدهیم به‌راحتی بتوانیم جایگزین کنیم، باید مراقبت کنیم تا آنچه را داریم از دست ندهیم. ما هزاران رهبر، مدیر، دانشمند، هنرمند، ورزشکار، فرمانده و سردار نداریم که هر کدام را از دست دادیم با یکی بهتر از آن‌ها جایگزین کنیم. باید از سرمایه انسانی خود مراقبت کنیم.
به قلم یوسف پزشکیان
