کلانشهر تبریز با جمعیت حدود یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفری دارای حدود ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار بافت فرسوده است که تقریبا یک چهارم جمعیت این کلانشهر در حاشیه شهر و سکونتگاه های غیررسمی زندگی می کنند و طرح بازآفرینی شهری با هدف ساماندهی این مناطق و رفع معضل حاشیه نشینی اجرا می شود.
حاشیه نشینی و سکونتگاه های غیررسمی مانند زخم چرکینی در کلانشهرها محسوب می شود که معضلات و نازیبایی های این مناطق، سیما و منظر این شهرها را تحت شعاع قرار می دهد و سلامت ساکنان این مناطق به لحاظ برخورداری پایین از خدمات عمومی و بهداشتی همواره مورد تهدید قرار می گیرند.
حاشیه نشینی و سکونتگاه های غیررسمی مانند زخم چرکینی در کلانشهرها محسوب می شود که معضلات و نازیبایی های این مناطق، سیما و منظر این شهرها را تحت شعاع قرار می دهد و سلامت ساکنان این مناطق به لحاظ برخورداری پایین از خدمات عمومی و بهداشتی همواره مورد تهدید قرار می گیرند.
به عقیده کارشناسان حوزه شهری، حاشیه نشینی در تبریز از اواخر دهه ۱۳۴۰ و اوایل دهه ۱۳۵۰ آغاز شده و با گسترش این معضل در سال های بعدی، هم اکنون حدود سه هزار و ۸۰۰ هکتار از این شهر را فرا گرفته است.
کارشناسان این حوزه، با بیان اینکه هفت هزار هکتار از بافت شهری تبریز نیازمند بازآفرینی شهری است، می گویند: در این راستا طرح های مختلفی تعریف شده که از جمله آن ها احداث شهرک جوانان تبریز به عنوان بزرگترین طرح ساماندهی حاشیه نشینی در این کلانشهر است و بر اساس برنامه ریزی انجام شده قرار است در فاز اول این شهرک حدود سه هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی ساخته شود.
طرح بازآفرینی شهری در منطقه «اسدگلی» واقع در شهرک ارم و احداث ۲۴۰ واحد در این منطقه از دیگر طرح های اجرایی شهرداری تبریز با همکاری دولت برای ساماندهی حاشیه نشینی در این شهر با اعتبار بیش از ۴۰۰ میلیارد ریال است.
طرح بازآفرینی شهری همچنین در بافت فرسوده «سنجران» تبریز اجرا می شود و این طرح از مهمترین پروژه های احیای بافت فرسوده این شهر محسوب می شود.
پروژه عتیق۲ تبریز نیز در قالب طرح بازآفرینی شهری در سال گذشته با هدف بازآفرینی و ایمن سازی بافت فرسوده شهری در مرکزی ترین نقطه شهر در خیابان شهید بهشتی در زمینی به مساحت ۳۵ هزار مترمربع در هفت طبقه سازه ای شامل ۲ طبقه خدماتی با ۸۸ واحد، سه طبقه تجاری با ۱۵۰ واحد و ۲ طبقه پارکینگ با ظرفیت پارک ۲۵۰ خودرو به بهره برداری رسید.
یک میلیون نفر از جمعیت آذربایجان شرقی در بافت فرسوده سکونت دارند
معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری آذربایجان شرقی نیز با بیان اینکه بیش از یک میلیون نفر از مردم استان در حدود پنج هزار و ۸۰۰ هکتار بافت فرسوده سکونت دارند، می گوید: از این میزان بافت فرسوده، ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار در تبریز قرار دارد که حدود ۵۰۰ هزار نفر را در خود جای داده است.
«جبارعلی ذاکری» با بیان اینکه حدود ۹ هزار و ۴۰۰ هکتار بافت ناکارآمد شهری در استان وجود دارد، می افزاید: از این میزان حدود سه هزار و ۶۰۰ هکتار سکونتگاه غیررسمی است که ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت استان در این محل ها سکونت دارند.
ویاجرای طرح بازآفرینی شهری و ارایه بسته‌های تشویقی برای ساکنان مناطق حاشیه نشین برای تشویق ساکنان آن ها برای بازسازی واحدهای مسکونی خود از موثرترین برنامه های دولت در حوزه ساماندهی بافت های ناکارآمد و فرسوده شهری است اجرای طرح بازآفرینی شهری و ارایه بسته‌های تشویقی برای ساکنان این مناطق برای تشویق ساکنان آن ها برای بازسازی واحدهای مسکونی خود را از موثرترین برنامه های دولت در حوزه ساماندهی بافت های ناکارآمد و فرسوده شهری اعلام و اظهار می کند: بافت های فرسوده و ناکارآمد هشت شهر استان در برنامه بازآفرینی شهری پایدار قرار دارند.
نوسازی ۳۰ هزار واحد مسکونی در آذربایجان شرقی در برنامه دولت سیزدهم است
معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی آذربایجانشرقی نیز می گوید: ۱۷ هزار و ۸۸۰ واحد مسکونی در این استان در قالب طرح بازآفرینی شهری در دست نوسازی است.
«بابک نجفیان»، با بیان اینکه در حوزه بازآفرینی شهری، نوسازی ۲۹ هزار و ۹۲۱ واحد مسکونی در مدت چهار سال از آغاز فعالیت دولت سیزدهم در آذربایجان شرقی مصوب شده استدر حوزه بازآفرینی شهری، نوسازی ۲۹ هزار و ۹۲۱ واحد مسکونی در مدت چهار سال از آغاز فعالیت دولت سیزدهم در این استان مصوب شده است، می افزاید: طرح های این حوزه با تمام توان در استان در حال پیگیری و اجرا است.
وی اجرای طرح بازآفرینی شهری را از مهم ترین حوزه های فعالیت وزارت راه و شهرسازی و به تبع آن اداره کل راه و شهرسازی استان اعلام و اظهار می کند: این طرح رابطه مستقیمی با توسعه بافت شهری دارد و تبریز جزو پیشتازان کشور در این حوزه است.
معاون مسکن و ساختمان اداره کل راه و شهرسازی آذربایجانشرقی می گوید: این استان در حوزه بازآفرینی شهری و بر اساس آخرین آمار ارایه شده از سوی شرکت بازآفرینی در خصوص درصد تحقق برنامه نوسازی مسکن در بافت های فرسوده، رتبه سوم را کسب کرده است.
نجفیان، ادامه می دهد: همزمان با این طرح در شهرها، طرح مقاوم سازی مساکن روستایی نیز اجرا می شود و در قالب آن مقاوم سازی ۴۸ هزار واحد برای چهار سال دولت سیزدهم در این استان مصوب شده است.
وی نوسازی مسکن در قالب خودمالک روستایی را جزو طرح های مقاوم سازی مساکن روستایی اعلام و یادآوری می کند: در این حوزه نیز اکنون ۲۴ هزار و ۷۸۷ واحد برای اعطای تسهیلات مقام سازی به بانک های عامل معرفی شده است که در مراحل مختلف بررسی و احراز شرایط متقاضیان و عقد قرارداد مشارکتی با بانک های عامل هستند.
شهرک جوانان با حمایت دولت ساکنان ۴۸ هکتار از بافت ناکارآمد تبریز را سامان می دهد
شهردار تبریز نیز با بیان اینکه طرح های مختلفی در این شهر برای ساماندهی حاشیه نشینی در قالب بازآفرینی شهری اجرا می شود، می گوید: پروژه های شهرک جوانان در قالب ساخت یک هزار و ۲۰۰ واحد مسکونی، اسدگولی با ۴۲۰ واحد مسکونی، عتیق۲ در قالب ساخت واحدهای خدماتی و تجاری و ساماندهی بافت فرسوده منطقه سنجران از جمله طرح های مهم بازآفرینی شهری در تبریز است.
«یعقوب هوشیار»، با بیان اینکه شهرک جوانان بزرگترین پروژه بازآفرینی شهری در تبریز است، می افزاید: برای احداث این شهرک ۶ هزار میلیارد ریال هزینه می شود و هم اکنون احداث واحدهای مسکونی در این شهرک ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.برای احداث شهرک جوانان تبریز ۶ هزار میلیارد ریال هزینه می شود و هم اکنون احداث واحدهای مسکونی در این شهرک ۱۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد.
وی اظهار می کند: این شهرک در ۱۰۹ بلوک با سه طبقه و هر طبقه سه واحد مسکونی در راستای سیاست‌های مدیریت شهری در حوزه مسکن ارزان و ایمن و ساماندهی بافت‌های پرخطر و حاشیه‌نشین تبریز توسط شرکت خانه‌سازی پیش‌ساخته اجرا می‌شود.
شهردار تبریز با بیان اینکه با احداث این شهرک، ساکنان ۴۸ هکتار از بافت ناکارآمد این شهر ساماندهی و به محل ایمن منتقل می شوند، می گوید: برای این پروژه تاکنون حدود ۴۰۰ میلیارد ریال صورت وضعیت تنظیم و به صورت همزمان عملیات اجرایی پنج بلوک شروع شده است.
هوشیار، ادامه می دهد: تلاش می شود بر اساس برنامه ریزی های انجام شده و مساعد بودن شرایط، تا پایان سال آینده این واحدها تکمیل و به بهره برداری برسد.
بیشتر بخوانید
- سرمایه گذاری ۶ هزار میلیارد ریالی برای ساماندهی بافت حاشیه‌نشین تبریز
- گره‌گشایی از ترافیک تبریز با مسیرگشایی معابر
- جمعیت حاشیه نشین تبریز رو به افزایش است
- ۱۳ هزار و ۲۷۷ پروانه ساخت در بافت های فرسوده آذربایجان شرقی صادر شد
- ساخت یکهزار و ۵۰۰ واحد مسکونی برای حاشیه نشینان تبریز آغاز شد
مردم مناطق حاشین نشین شمال تبریز در کوچه های تنگ و باریکی به عرض حداکثر ۲ متر زندگی می کنند که علاوه بر غیراستاندارد بودن، ساختمان های این منطقه بر روی خاک نرم و رانشی پای ارتفاعات عینالی بر روی گسل تبریز بنا شده اند.
زندگی در حاشیه و بافت‌های فرسوده همانند زخم کهنه ای است که در پنج دهه گذشته به تدریج و به شکل انباشته شده، چهره شهرهای آذربایجان شرقی به ویژه تبریز را بد و نازیبا جلوه می دهد.
