به گزارش تریبون تبریز، ۹ دی در گذار از ۸ ماه فتنه پیچیده، آخرین حلقه از اتفاقات تلخ و ناخوشایندی بود که با آفرینش آن، حلاوت پشتیبانی مردم از انقلاب‌شان ذائقه انقلاب اسلامی را شیرین کرد و از پی آن گرد و غبار ۸ ماه آتش‌افروزی در خیابان‌ها و مساجد و پاره کردن عکس امام روح‌الله و شعارهای ضد فلسطینی و ضد مقاومت و آتش، روزه‌خواری علنی و حمله به پایگاه بسیج و مردم بی‌دفاع و حمله به اموال عمومی و نهایتاً آتش جسارت به خیام ابا عبدالله (ع) در خیابان‌های تهران و عزاداران حسینی در هنگامه عزا و ماتم برای امام شهیدشان فرونشست و این‌گونه نهم دی به تعبیر پیر انقلاب پرچم راهنمایی دیگران و روزی «متمایز» شد.
در همین زمینه آیت‌الله محسن مجتهدشبستری نماینده وقت ولی فقیه در استان آذربایجان و امام جمعه وقت تبریز، نیز در گفتوگوی مشروحی ضمن بازخوانی حماسه ۸ دی مردم تبریز در واکنش به هنجارشکنی فتنه‌گران و اهانت آنها به ساحت امام حسین علیه‌السلام به بحث پیرامون دستگاه معرفتی جریان اصلاح‌طلب سال ۸۸ پرداخت.
وی که نمایندهٔ مردم استان آذربایجانشرقی و سخنگوی کمیسیون تحقیق مجلس خبرگان رهبری در دورهٔ چهارم بوده و در دوره‌های اول، دوم و سوم نیز نمایندگی مجلس خبرگان رهبری را بر عهده داشته، چهار دوره نیز نماینده مجلس شورای اسلامی از تهران بوده است.
این مصاحبه در پنجم دی ماه ۱۳۹۳ انجام شده بود به دلیل اهمیت موضوع و به بهانه ارتحال این عالم ربانی و بصیرت آیت الله محسن مجتهد شبستری در مقابله با فتنه ۸۸ بازنشر می‌شود.
گزارش فارس حاکی است، آیت‌الله محسن مجتهد شبستری نماینده مردم آذربایجانشرقی در مجلس خبرگان رهبری امروز چهارشنبه ۲۶ آبان ۱۴۰۰ بر اثر سکته در بیمارستان امام حسین(ع) تهران دعوت حق را لبیک گفت.
مشروح گفتوگوی فارس با آیت‌الله مجتهد شبستری عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز تهران در ادامه می‌آید:
با توجه به اینکه پیش از حماسه ۹ دی، مردم تبریز در قیامی به یادماندنی در ۸ دی خشم و انزجار خود را از اقدامات فتنه‌گران در روز عاشورا نشان دادند، ارزیابی شما از آفرینش حماسه ۸ و ۹ دی از سوی مردم پس از ۸ ماه درگیری و فتنه چیست و در مختصات تاریخ انقلاب اسلامی چه جایگاهی برای آن قائل هستید؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: در تاریخ اسلام همیشه یک مقاطع حساسی داشته‌ایم که دشمنان اسلام قصد توطئه داشته‌اند و فتنه‌هایی در طول تاریخ اسلام به وجود آورده‌اند، فتنه‌ای که قرآن مجید درباره آن بحث «اشّد من القتل» را مطرح می‌کند و می‌گوید فتنه از قتل نفس هم بالاتر و شدیدتر است.
قرآن سپس تصریح می‌کند که مردم گمان می‌کنند که آنها را امتحان نمی‌کنیم، اما ما گذشتگان و آیندگان را امتحان می‌کنیم تا صادقین از کاذبین مشخص شوند، از این رو فتنه به معنای عذاب هم مطرح شده است و خداوند می‌فرماید «بچشید آن عذابی را که خداوند به شما وعده داده است». در جایی دیگر، فتنه به معنای اکبر من القتل نیز عنوان شده است، از این‌رو از این فتنه‌ها در تاریخ اسلام هم زیاد بوده و ما در تاریخ انقلاب اسلامی هم فتنه‌های مختلفی را دیده‌ایم.
فتنه ۸۸ در چه بستری و به دنبال چه سلسله اتفاقاتی رخ داد که منجر به خروش مردمی در ۸ و ۹ دی‌ماه شد؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: فتنه‌گران در سال ۸۸ به بهانه تقلب در انتخابات فتنه‌ای را ایجاد کردند که نقطه عطفی در تاریخ انقلاب و از مصادیق فتنه اشد من القتل بود؛ آنان ۸ ماه با ادعای تقلب در انتخابات ریاست‌جمهوری کشور را درگیر کردند و ما شاهد بودیم که ریشه اصلی آن در خارج و با توطئه استکبار یعنی آمریکا، انگلیس و اسرائیل برعلیه نظام اسلامی بوده است و آنها از این طریق قصد براندازی داشته‌اند.
اما در داخل نیز به تعبیر بعضی‌ها این افراد فتنه‌گر و یا فتنه‌زده بوده‌اند و اما در هر حال اینها برای دشمنان دستاویزی شدند که قصد براندازی داشتند. انتخابات در کشور ما کاملاً سالم بوده نه مانند انتخابات رژیم شاه که خودشان صندوق‌ها را پر می‌کردند و تقلب می‌شد، اما فتنه‌گران با ادعای تقلب یک عده را به خیابان کشیدند و لشکرکشی و اردوکشی راه انداختند و مردم که در آن زمان ناآگاه بودند و برخی دیگر از سودجویان مانند مزدوران استکبار از این بلوا سوءاستفاده کردند.
فتنه‌گران در روزهای متعدد و به مناسبت‌های مختلف مقدسات را نقض کردند. آنها در روز قدس، ۱۳ آبان و روز ۱۶ آذر شعارهای هنجارشکنانه داده و به مقام شامخ ولایت و حضرت امام و مقام معظم رهبری اهانت کردند و این مسائل تا روز عاشورا ادامه داشت که آنها وقاحت را از حد گذرانده و علاوه بر اهانت به امام و رهبری و نظام جمهوری اسلامی به مقدسات ما یعنی امام حسین علیه‌السلام جسارت کردند.
* فتنه‌گران در عاشورای ۸۸ قرآن‌ها را به آتش کشیدند
فتنه‌گران با حمله به خیمه‌های عزاداری پرچم‌های امام حسین علیه‌السلام را به آتش کشیدند و به روایتی قرآن‌ها را نیز آتش زدند که در حادثه عاشورای ۸۸ تعدادی کشته و برخی مجروح شدند.
*تاکید کردیم تبریز همیشه پیشتاز بوده و باید ۸ دی برگزار شود
مردمی که تا عاشورای ۸۸ بزرگوارانه هنجارشکنی فتنه‌گران را تحمل کرده بودند چطور با حضور گسترده خود این فتنه را جمع کردند.
آیت‌الله مجتهد شبستری: تا آن زمان رهبری تدابیر لازم را انجام داده بودند و توانسته بودند تا حدی این فتنه را مدیریت کنند تا به جای باریک کشانده نشود، به هر حال از نمایندگان ستادهای آنها دعوت و با آنها صحبت کردند و حتی دستور دادند برخی از صندوق‌ها بازشماری شود که این موضوع تا حدی جلوی توسعه فتنه را گرفت و به هر حال آنچه که لازم بود از سوی رهبر انقلاب انجام شد، اما مردم کار اساسی کردند و برای خاموش کردن این فتنه روزهای ۸ و ۹ دی به خیابان آمدند.
روز عاشورا که مصادف با ششم دی بود فتنه‌گران به مقدسات جسارت کردند، از این‌رو به بنده گفتند که مردم قصد راهپیمایی در سراسر کشور را دارند و من نیز رؤسای هیئات حسینی را در تبریز و برخی از علما و افراد مؤثر در اجتماعات را به منزل دعوت کردم و گفتم جریان از این قرار است و مردم در برابر این چند ماهی که عده‌ای ناآگاه و مزدور شعارهای نامناسب دادند، می‌خواهند راهپیمایی کنند و لازم است تظاهرات گسترده مردمی انجام شود تا این فتنه را محکوم کنند.
بعد صحبت شد که راهپیمایی در روز هشتم باشد یا نهم دی‌ماه؛ من نیز تأکید کردم تبریز همیشه پیشتاز بوده و کار نباید به ۹ دی بماند. آنها نیز حرف بنده را زدند و تأکید کردند که کاسه صبر مردم لبریز شده است، بنابراین روز هشتم دی‌ماه برای این راهپیمایی درنظر گرفته شد و ما شاهد بودیم که در روز ۸ دی اجتماع عظیمی ایجاد و راهپیمایی گسترده‌ای اگر نگوییم بالاتر از راهپیمایی ۲۲ بهمن اما قطعاً کمتر هم نبود شکل گرفت.
*فتنه‌گران چیزی بر رهبر و امام حسین (ع) باقی نگذاشتند
قرار شد سخنران آن مراسم ۸ دی بنده باشم و از این‌رو در جمع حماسی مردم صحبت‌های حماسی مطرح کردم و حقایق را گفتم و یادآور شدم که فتنه‌گران دیگر چیزی بر امام، رهبر، قرآن و حتی امام حسین علیه‌السلام باقی نگذاشته‌اند.
* جریان سکولاریستی در فتنه ۸۸ نقش موثری داشت
در صحبت‌های خود تأکید داشتید که فتنه‌گران به دنبال براندازی بودند و در این راستا حتی از جسارت به امام و قرآن هم دریغ نکردند، شما نقش دستگاه معرفتی که پشت این جریان قرار داشت را چطور تحلیل می‌کنید و به نظر شما صاحبان آن دستگاه معرفتی از چه تفکری برخوردارند؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: مشخص بود که یک عده افراد ناآگاه ابزار می‌شوند، یک اتاق فکر یا قول شما یک دستگاه معرفتی وجود دارد که به آنها خط می‌دهد. مسلم است که بیگانه در این اتاق فکر نقش دارد اما برخی از افراد داخلی خودفروخته و پیرو بیگانگان و مزدور استکبار هستند و تفکرشان سکولاریستی و دین‌زدایی است و مقام شامخ ولایت فقیه را قبول ندارند؛ آنها همیشه هستند و در آن جریان سال ۸۸ نیز نقش مؤثر داشتند غافل از اینکه اکثریت مردم پیرو ولایت فقیه بوده و ولایت فقیه را ادامه ولایت امیرالمؤمنین علیه السلام، ادامه نهضت عاشورا و مکتب ائمه می‌دانند.
این جریان در سال ۸۸ قصد داشت مسأله را مانند برخی کشورها که دین در نظر آنها مفهومی ندارد و لائیسم هستند دگرگون و به مکاتب الحادی دعوت کند. منتهی این موضوع را با اشکال مختلف دنبال می‌کردند و آن زمان نیز بهانه‌شان این بود که در انتخابات تقلب شده و با این بهانه‌جویی آشوب و فتنه به پا کردند تا نظام را تغییر دهند و حکومت اسلامی و ولایی را دگرگون کنند که البته به مقاصد خود نرسیدند.
* حماسه ۸ دی تبریز در کثرت جمعیت ۹ دی موثر بود
حماسه ۸ دی تبریز چه نقشی در شکل‌گیری حماسه پرشور و گسترده ۹ دی داشت؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: در سال ۷۸ در قضیه کوی دانشگاه مسائلی پیش آمد اما وقایع سال ۸۸ گسترده‌تر بود به قدری که مقام معظم رهبری بیش از چندصد بار کلمه فتنه را به کار بردند و این فتنه عظیم مصداق روشن «اکبر من القتل» بود که با درایت مقام معظم رهبری و همت مردم خنثی شد.
روز ۸ دی سبب شد که این همت مردم یک روز جلوتر نمایش داده شود و رسانه ملی نیز با انعکاس راهپیمایی ۸ دی در تکاثر و کثرت حماسه ۹ دی نقش داشت البته مردم قطعاً می‌آمدند، از این‌رو حضور گسترده مردم توانست این توطئه و فتنه را خنثی کند و آنها با شعارهای کوبنده از فتنه‌گران ابراز تنفر کرده و نسبت به ولایت و مقام معظم رهبری اظهار علاقه کردند و از این رو حماسه ۹ دی تجدید میثاق با رهبر معظم انقلاب بود.
*مجازات سران فتنه شدیدتر از حصر است
با توجه به اینکه برخی از علما حکم سران فتنه را محاربه اعلام کرده‌اند اما برخی از جریانات تندروی اصلاح‌طلب در داخل همصدا با جریان اپوزیسیون برای رفع حصر فشار وارد می‌کنند و فتنه را در حد یک دعوای انتخاباتی تقلیل می‌دهند، ارزیابی شما از این مسأله چیست؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: اینها فکر می‌کنند اگر رفع حصر شود یک نوع دموکراسی است و سبب می‌شود مردم آرامش بیشتری پیدا کنند؛ برخی می‌گویند سران فتنه باید محاکمه شوند، حال اگر محاکمه شوند مجازاتشان شدیدتر از حصر است؛ یعنی نظام جمهوری اسلامی از راه رأفت با فتنه‌گران وارد شده و در حال حاضر این افراد خیلی راحت در منزل خود هستند و حتی نقل شده که به بیرون هم می‌روند و گفته‌اند که در برخی مراکز این افراد دیده شده‌اند یا گفتند خانم آن آقا به بانک رفته است، اینکه حصر و زندان نیست.
اگر اینها مانند سایر کشورها محاکمه می‌شدند، قطعاً مجازات شدیدتری در انتظارشان بود اما آنها فکر می‌کنند اگر آزاد شوند، می‌توانند با شلوغ‌کاری دوباره شروع به شَلتاق کنند و آشوب راه بیندازند که اشتباه است آنها راحتند و مردم هم راحت هستند، چرا که خود مردم به قدر کافی گرفتاری دارند. کسانی که چنین پیشنهادی می‌دهند یا مغرض هستند یا ناآگاه.
برخی از علما با توجه به اینکه حکم سران فتنه را محاربه می‌دانند معتقد به مجازات اعدام هستند. نظر شما در این خصوص چیست؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: نظر قضایی هر چه باشد لازم‌الاجراست اما آنچه مشخص است نظام با آنها به رأفت و رحمت معامله کرده است اما اگر محاکمه شوند قطعا مجازاتشان شدیدتر خواهد بود اما اینکه چه نوع مجازاتی باشد را قاضی معین می‌کند.
مقام معظم رهبری سال ۸۸ فرمودند اگر تقید به قانون نباشد روح دیکتاتوری آرام آرام شکل خواهد گرفت، از نظر شما چگونه می‌توان در انتخابات آتی از بروز این روحیه دیکتاتوری در بین خواص و نخبگان جلوگیری کرد؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: انتخابات ما همیشه یک انتخابات آزاد بوده و شاید در هیچ کشوری انتخابات سالمی که در ایران هست وجود نداشته باشد و از این رو داعی ندارد که بگوییم قبل از انتخابات یک وضع خاصی به وجود بیاید؛ تمام کسانی که در چارچوب نظام و قانون حرکت می‌کنند آزاد هستند که کاندیدا شوند و از طرف دیگر تأیید صلاحیت‌ها در هر نظام و کشوری وجود دارد.
در کشور ما نیز این مرکز تأیید صلاحیت یک نهاد مورد وثوق همچون شورای نگهبان است که ۶ فقیه عادل و ۶ حقوقدان در آن حضور دارند، از این‌رو انتخابات در کشور ما کاملاً آزاد و مبتنی بر دموکراسی است و چه در اثنای برگزاری و چه پس از برگزاری انتخابات هیأت‌های نظارت و هیأت‌های اجرایی همیشه حضور دارند و امکان تقلب در چنین انتخاباتی منتفی است.
برخی از اصلاح‌طلبان جریانی به اسم “اگر امام زنده بود” راه انداخته‌اند، شما با توجه به اینکه از السابقون انقلاب هستید، بفرمایید که برخورد امام با فتنه‌های مختلف به چه شکل بود و از نظر شما چه برخوردی با فتنه ۸۸ می‌کردند؟
آیت‌الله مجتهد شبستری: در دوران صدر انقلاب ملی مذهبی‌ها در ظاهر با رژیم شاهنشاهی مخالف بودند یعنی با خود شاه مخالفتی نداشتند اما همانطور که در اظهاراتشان هست، معتقد بودند که قانون اساسی گذشته باید اجرا شود و با سلطنت مخالف نبودند اما به هر حال بعد از نهضت حضرت امام آنها نیز به نهضت انقلابی ملحق شدند اما در دل خود حرکت امام را قبول نداشتند و مثلاً دیدیم در ماجرای تسخیر لانه جاسوسی شدیداً با این موضوع مخالف بودند؛ یا اینکه امام می‌فرمود دربار و سلطنت ام‌الفساد است.
اما برخی نهضت آزادی‌ها می‌گفتند، حکومت یک حکومت فاسد است و مجلس و دولت باید عوض شوند یا بعد از پیروزی انقلاب امام تأکید داشتند که آمریکا شیطان اکبر است اما نهضت آزادی‌ها این مسئله را قبول نداشتند و می‌گفتند آمریکا باید باشد و لانه جاسوسی باید دوام داشته باشد، از این‌رو تجلی اختلاف ملی مذهبی‌ها با امام بیشتر در تسخیر لانه جاسوسی بود و به همین خاطر چون این مسئله را قبول نداشتند، کنار رفتند.
مخالفت ملی‌مذهبی‌ها با در راس قرار گرفتن ولی‌فقیه در قانون
برخی از آنها وارد مجلس دوره اول شدند اما فاصله‌شان زیاد بود، چرا که این افراد با امام و ولایت فقیه زاویه داشتند و از طرفی شخصی مانند بنی‌صدر که اصلاً قبول نداشتند ولی فقیه در رأس باشد و دیدیم این قانون اساسی مترقی علی‌رغم درخواست ملی مذهبی‌ها و بنی‌صدر به تصویب رسید.
در فتنه‌هایی که آن زمان شکل می‌گرفت امام جلوی آن را می‌گرفتند؛ مثلاً در فتنه‌ای که بنی‌صدر درست کرد و گروهک‌ها زیر چتر آن جمع شدند، امام دیدند که بنی‌صدر از آنها حمایت و با سپاه مخالفت می‌کند و مهمات نمی‌دهد، رز این‌رو با خیانت‌هایی که از بنی‌صدر در تضعیف نهادهای انقلابی دیدند فرماندهی کل قوا را از او گرفت و درنهایت مجلس اول رأی به عدم کفایت سیاسی او داد.
فتنه بنی‌صدر با تدبیر حضرت امام(ره) حل شد، چرا که ایشان معتقد بود وقتی مردم به او رای داده‌اند پس بنی‌صدر رئیس‌جمهور است اما وقتی دیدند که او دائم «مَنم مَنم» می‌کند، فرمودند «نگویید من بلکه بگویید مکتب من». در فتنه‌های دیگر ولایت فقیه با تدابیر لازم در عین تائید دولت‌ها جلوی تندروی‌ها و برخی خلاف‌ها را با تدابیر لازم گرفته است.
علت اینکه صراحتا ولی فقیه با دولت‌هایی که روی کار هستند و بعضا مرتکب خلاف‌هایی می‌شوند مخالفت نمی‌کند برای حفظ آبروی نظام است، از این‌رو ما همواره دیده‌ایم امام و رهبری دولت‌ها را تائید کرده‌اند؛ امام راحل هم به بنی‌صدر فرمودند اگر شما افراط کنید آنچه داده‌ایم را می‌گیریم که نهایتا فرماندهی کل قوا از او گرفته شد.
بنابراین «رهبری ولی‌فقیه» رکن رکین نظام جمهوری اسلامی است و اکثر مردم تابع ولایت فقیه هستند و همین پیروی مردم سبب شده دشمنان نتوانند دندان طمع تیز کنند و حتی با جنگ سخت هم راه به جایی نبردند، از این‌رو در حال حاضر موضوعاتی همچون انرژی هسته‌ای را بهانه کردند که البته امیدواریم با تدبیر رهبری و دولت این مسئله از راه درست آن حل و فصل شود و جای هیچ گونه مانع‌تراشی باقی نماند، چرا که حضرت آقا فرمودند؛ بهانه آنها فقط انرژی هسته‌ای نیست و دشمن به دنبال بهانه از جمهوری اسلامی است لذا باید با درایت و مراقبت کامل در برابر این توطئه‌ها ایستاد و الحمدالله تا به حال ایستاده‌ایم.
آیت‌الله محسن مجتهد شبستری (زاده ۱۳۱۶ در شبستر) از اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام امام جمعه سابق تبریز و نماینده ولی فقیه در استان آذربایجانشرقی بود. وی نمایندهٔ مردم استان آذربایجانشرقی و سخنگوی کمیسیون تحقیق مجلس خبرگان رهبری در دورهٔ چهارم و در دوره‌های اول، دوم و سوم نیز نمایندهٔ مجلس خبرگان رهبری بوده و چهار دوره، نمایندهٔ مجلس شورای اسلامی از تهران نیز بوده است. او عضو شورای مرکزی جامعهٔ روحانیت مبارز تهران نیز می‌باشد که بارها توسط نیروهای امنیتی ساواک دستگیر و بازداشت شده بودند.
